په افغانستان کې د چین لوی سفیر وانګ یو

د ۲۰۲۱ کال د فبرورۍ ۲۵مه نېټه د چینایانو لپاره یوه ځانګړې ورځ وه، ځکه په همدې ورځ، د چین د دولت رئیس شي جین پینګ د شديدې بې وزلۍ د له منځه وړلو په پار جوړې شوې ستاینغونډې کې په وياړ اعلان وکړ، چې د چین حکومت د کمونېست ګوند د تاسیس د سلمې کلیزې په مهم وخت کې په هيواد کې د مطلقې بې وزلۍ د له منځه وړلو د مبازرې هر اړخیزه بریا ترلاسه کړې ده. د چين حکومت په هيواد کې ۹۸ ميلیونه او ۹۹۰ زره بې وزله کلیوال له فقر او غربت څخه اوباسلي، ۸۳۲ بې وزله ولسوالۍ او ۱۲۸ زره بې وزله کلي يې د فقر له لیست څخه ایستلي او په ځینو سیمو کې يې د جامع بې وزلۍ مساله حل کړې او د مطلقې بېوزلۍ د له منځه وړلو دنده يې بشپړه کړې ده، چې دا یوه بشري معجزه بلل کیږي!

رئیس شي جین پینګ له بې وزلو سیمو څخه د لیدنې په ترڅ کې هر وخت ویلي، چې د فقر له منځه وړل، د خلکو ژوند ښه کول او د ګډې سوکالۍ لاسته راوړل د سوسیالیزم لازمي اړتیاوې دي. د چین کمونېست د تاسیس له پیل راهیسې، د خپلو خلکو خوښي او د چیني ملت د احیا لټون خپل مسؤليت بللی او ژمنه يې کړې، چې بېوزله خلک او سیمې باید د هېواد د هراړخیزې نسبتاً سمسورې ټولنې د جوړېدو پر لار ګامونه پورته کړي او د چین د کمونېست ګوند له اتلسم ملي کانګرېس راهیسې دا پروسه ګړندۍ شوې ده. د ګوند مرکزي کمیټې دغه اصول په نظر کې نیولي، چې هیڅ بې وزله سیمه او هیڅ کس پرې نه ږدي، په دوامداره توګه یې په دې برخه کې د چیني ځانګړتیالرونکي نظریه تازه کړې، د غریبانو، پروژو او پانګو په اړه یې له هرې بې وزلۍ کورنۍ او کس سره دقیق تدبیرونه نیولي او په نتیجو کې یې رڼا هم اچولې ده. ټول بې وزله وګړي باید د خواړو، څښاک او پوښاک اندیښنه ونلري، د تعلیم، صحي پاملرنې او د کور امنیت يې باید تضمین شي، ځوانان باید کارونه ولري او د معیوبینو ژوند ته هم باید ځانګړې پاملرنه وشي چې ډیرو چینایانو ترې ګټې او نیکمرغي اخیستې دي.

د دې ترڅنګ چین د نړۍ د ترټولو لوی پرمختیایي هیواد په توګه د نفوس نږدې پنځمه برخه جوړوي. د چین د اصلاحاتو او ورخلاصون د تګلارې د پلې کیدو د ۴۰ کلونو په جریان کې په دغه هيواد کې څه دپاسه ۸۵۰ ميلیونه بې وزله وګړي له شديدې بې وزلۍ څخه وتلي، د نړۍ د بې وزلۍ د کمولو په برخه کې یې ۷۰ سلنه خدمت کړی او په دغه برخه کې يې د نړۍ په تاریخ کې بشري معجزه جوړه کړې ده. چین د شديدې بې وزلۍ کمولو کې قاطع بریا ترلاسه کړې، د نړۍ د فقر کمولو په برخه کې یې مستقیمه ونډه اخیستې او د نړۍ د فقر کچه يې تر ډېرې اندازې پورې ټیټه کړې، د بشر اعتماد یې غښتلی کړی او د فقر په له منځه وړلو کې یې چیني ځيرکتيا وړاندې کړې ده.

فقر او پر وړاندې يې مبازره د بشر پر مخ ګډه، تلپاتې او مهمه مسئله ده. د کوویډ-۱۹ ناروغۍ تر اغیزې لاندې نړیوال اقتصاد کمزوری او سخت بد اغیزمن شوی دی او د غریبو او شتمنو خلکو ترمنځ واټن نور هم ډېر شوی، چې له امله یې د فقر مسئله لا سخته شوې ده. ملګرو ملتونو "د ۲۰۳۰ کال د دوامدار پرمختګ اجنډا" په نړۍ کې د هر ډول فقر د له منځه وړلو ته لومړیتوب ورکړی او د دې سازمان له ۱۷ اهدافو څخه شمیرل کیږي، چې دا د مخ پر ودې هیوادونو ګډ امید هم دی.

فقر د نړۍ د ډېرو ستونزو مور ده. د افغانستان د سوله ایزې بیارغونې په تېرو شلو کلونو کې، د دغه هيواد عمومي اقتصاد وده کړې، خو د کلونو جګړو په اثر ډېری افغانان د فقر تر کرښې لاندې ستونزمن ژوند تيروي. د افغانستان حکومت په دغې مسئلې ښه پوهیږي او هر اړخيزه هڅه کوي، چې افغانان له بې وزلۍ څخه وژغوري او مرسته ورسره وکړي، د ټولنې معیشت يې ښه کړي، د اداري فساد پرضد اقدامات پیاوړي کړي، بیوزلو خلکو ته مرستې برابروي، د زراعتي زېربناوو او اوبو لګولو تاسیساتو پر جوړونې يې لاس پورې کړی، په لیرې پرتو سیمو کې يې اقتصادي سیمې ځانګړې کړي، لویې سیمه ایزې ارتباطي پروژې پرمخ بيايي او د سیمې د ترانسپورټي پل رول پیاوړی کوي او داسې نورې چارې ترسره کوي، چې ځينو يې ښې پایلې ترلاسه کړي، خو بیا هم اوږده لار يې پر وړاندې پرته ده.

د چین د اصلاحاتو او ورخلاصون تګلارې څه دپاسه ۴۰ کلن مزل کړی او د چین کمونېست ګوند د شديدې بې وزلۍ د له منځه وړلو چارې رهبري کړې دي. د چين څو ميلیونو کدرونو له بې وزلو سره د مرستې په پار غرنيو سيمو ته تللي دي او کابو ۱۸۰۰ يې د خپلو کارونو په ترڅ کې خپل ژوند له لاسه ورکړی دی. چین له فقر سره د مبارزې په اړه د چین ځانګړې تیوري رامنځته کړې ده. چین چمتو دی، چې له نورو هيوادونو سره خپلې تجربې شریکې کړي او د فقر د له منځه وړلو په برخه کې د نړۍ چارې وهڅوي.

لومړی، د چين حکومت د خلکو د پرمختګ پر مفکورې ټینګار کوي.

د خلکو د اساسي ګټو پوره کول، ساتل او پراخول د ټولو کارونو پیل او مهم ټکی دی. د خلکو د خدمت لپاره د چین د کمونېست ګوند بنسټیز هدف او لوی مسؤلیت، د بېوزلۍ له منځه وړل، د خلکو معیشت ښه کول او ګډه هوساینه ترلاسه کول دي.

د چین حکومت پدې برخه کې پانګونې کړي او عمده او لارښوونکی رول يې لوبولی، په ساده توګه يې لویې پروژې نه دي ترسره کړي، بلکې د بې وزلۍ له منځه وړلو او د پانګو تضمین ته يې لومړیتوب ورکړی، د څارنې اقدامات يې پیاوړي دي او د بې وزلۍ د له منځه وړلو چارو څخه يې ښکاري، چې خپل خلک يې خوشحال ساتلي او د دوی چارو ښه نتيجه ورکړې ده او په راتلونکي کې به هم خپلې چارې په ښه توګه ترسره کړي.

دوهم، د چين حکومت د لویو کارونو په ترسره کولو تمرکز کوي. "لوی کارونه" د ټولنیز پرمختګ مهمې مسئلې، د اصلاحاتو ستونزمنې مسلې او د د خلکو د ډیرې پاملرنې وړ مسئلې دي. متمرکز ځواک یعنې حکومت باید د عمومي وضعیت پراساس ټول کارونه همغږي کړي، د خلکو په اتکا بايد د بیلابیلو ساحو د ټولنیز امتیاز رول ولوبوي او له سرچینو پوره استفاده وکړي، څو دوامدار پرمختګ وساتل شي. د چین د دولتي شورا غړي او د بهرنیو چارو وزیر وانګ یي د بین الافغاني مذاکراتو د پیل په مراسمو کې درې فقره اییز وړاندیز کړی، نوموړي ويلي، چې د افغانستان راتلونکي ترتیبات باید پراخه او ټولشموله وي، ځکه دا نه یوازې د ټولو توکمونو، ګوندونو او مذهبي ډلو ګټې منعکس کوي، بلکې د ټولو افغانانو د توافق او د رکود ماتولو لپاره هم قاطع وسیله ده.

دریېم، د چين حکومت د پرمختګ له لارې فقر له منځه وړي. د چین حکومت د شديدې بې وزلۍ د له منځه وړلو په برخه کې د لاسته راوړنو مرکزي ستراتیژي، له بې وزلو وګړو سره مرسته کول او د دقیقو تدبيرونو پر مخ وړل دي، یعنې په دقیق ډول د بې وزلو وګړو چارې اداره کوي، مرستندویه سرچینې ځای پر ځای کوي او د هېواد په کچه يې معلوماتي سیستم جوړ کړی دی، څو مالومه کړي، چې اړوندې سرچینې رېښتيا هم د بې وزلو وګړو لپاره کارول کیږي. سربیره پردې، د چین حکومت د فقر له منځه وړلو په برخه کې د بې وزلو وګړو پر توان لوړولو تمرکز او اهمیت ورکوي او د بې وزلو سیمو پرله پسې انکشافي توان پیاوړی کوي او د شتمنیدو ثابت پلان يې جوړ کړی دی. چین فقر ته د خلکو د بيا ستنیدو د مخنیوي لپاره مالوماتي مرستندويه ميکانيزم جوړ کړی، څو له بې وزلۍ څځه وتلې کورنۍ او خلک خپلې چارې سمې پرمخ بوځي او د بې وزلۍ پر لور بیا رهي نشي.

څلورم، د چين حکومت د پاليسۍ دوامتیا تامینوي. د چین کمونېست ګوند په چین کې یوازینی واکمن ګوند دی، چې د چینایانو د اساسي ګټو نمایندګي کوي، نو ځکه د چین کمونېست ګوند مسئول دی، چې د بې وزلۍ د له منځه وړلو پر چارو تمرکز وکړي او پراخ او جامع وضعیت په پام کې ونيسي او له بېلا بېلو خواوو سره همغږي وساتي. چین د بې وزلۍ د له منځه وړلو په برخه کې هغه زاړه سیسټمونه او میتودونه نه کاروي او شا ته يې پریښودلي، چې په نړۍ کې ډېر لیدل کیږي او د ډېر وخت او کمې اغیزې مخه یې نیولې ده. چین د يو چوکاټ له مخې نسل په نسل کار کوي او اړوندې ګټورې تګلارې يې پلې کړې دي، چې پر مټ يې اړوندو سیمو چټک پرمختګ کړی دی.

رئیس شي جین پینګ غوښتنه کړې، چې باید ورخلاصه، ټولشموله، جامع، متوازنه او د ګډو ګټو نړیواله اقتصادي تګلاره پرمخ بوزو، د ټول بشریت د ګډ پرمختګ لپاره ښه شرایط رامینځته کړو او په ګډه د ډېرو هېوادونو د خلکو پر وړاندې شته بې وزلي له منځه يوسو، ترڅو د پرمختیا ګټې د نړۍ ټولو هیوادونو ته ورسیږي او هر کس له سوکالۍ او نیکمرغۍ څخه ګټه واخلي. چین او افغانستان له څه دپاسه ۲۰۰۰ کلونو راهیسې نږدې دوستان او نیک ګاونډیان پاتې شوي دي. دواړه هېوادونه باوري همکاران او هميشه يې يو له بل څخه ملاتړ کړی دی. چین چمتو دی، چې د افغان حکومت په خوښه د بې وزلۍ د له منځه وړلو په برخه کې له دغه هېواد سره پیاوړې همکارۍ وکړي، تر وسې پورې بې له شرطه افغانستان ته د تخنیک او مرستې لاس ورکړي او په ګډه د افغانانو بې وزلي کمه کړي، څو افغانستان اقتصادي خپلواکي او سوله ییز پرمختګ ترلاسه کړي. موږ به د بشر د ګډ برخلیک ټولنه جوړه کړو او افغانانو ته به لازیاتې ګټې ورسوو.