په افغانستان کې د چین لوی سفیر وانګ یو
د چین دولتي شورا د اپریل په ۶مه نېټه "د بشر د غربت کمولو کې د چین کړنې" سپین کتاب خپور کړ، په دغه کتاب کې د چین د کمونېست ګوند تر مشرۍ لاندې د چین د خلکو له خوا بې وزلۍ ته د ماتې ورکولو بهیر یاد شوی، د بشر د غربت کمولو په بهیر کې د چین کړنې او تجربې پکې معرفي شوي او په ډېر اخلاص د چین د غربت کمولو رازونه پکې بيان شوي دي. د چین د اصلاحاتو او ورخلاصون تګلارې په تېرو څه دپاسه ۴۰ کلونو کې د شديدې بې وزلۍ د له منځه وړلو په برخه کې تاریخي بریا ترلاسه کړې ده. ما هڅه کړې، چې په دغې ليکنې کې د دې بريا درې عمده لاملونه په ډاګه کړم.
لومړی، د چین د کمونېست ګوند رهبري هراړخیزه ده او همدا يې اصلیت دی. د چين کمونيست ګوند د ټولو چینایانو ګډ انتخاب دی. دغه ګوند د هيواد د خلکو په مشرۍ، د اصلاحاتو او ورخلاصون او دغه راز د سوسیالیستي عصري ابادۍ نوی مارچ شروع کړی او چین ته یې د نوښت او پرمختګ لپاره پیاوړی خوځنده قوت آماده کړی دی. اوسمال د چین د اقتصاد او ټولنې پرمختګ ګړندی شوی، د چین د غربت کمولو پروسه چټکه شوې او دغه هيواد کې د بېوزله خلکو شمیر خورا کم شوی دی.
د هېواد د ټولو توکمونو خلکو د شديدې بې وزلۍ د له منځه وړلو په برخه کې ډېرې هلې ځلې کړي او په ټینګ عزم او يووالي يې له وروسته پاتې کیدو څخه د پرمختګ پر لوري، د کافي خواړو او پوښاک نه درلودلو څخه د نسبتاً هراړخیزې سمسورې ټولنې او له بې وزلۍ او کمزورتيا او غریبۍ څخه د غښتلیتوب پر لوري ګامونه پورته کړي او د انکشاف او پرمختګ بشري معجزې یې رامینځته کړې دي. چیني ملت پر پښو درېدلی، شتمن شوی او د غښتلتيا پر لوري يې ستر پرمختګ پیل کړی دی.
دوهم، په چين کې د خلکو متمرکز پراختیایي افکار پلي شوي دي. د چین د کمونېست ګوند اصلي هدف ساده، خو لوی دی او عمده موخه يې دا ده، چې ټول چینایان ښه ژوند ولري. د چین کمونېست ګوند د خلکو ګټو ته تل لومړیتوب ورکړی، د خلکو نیکمرغۍ او د ملت بیا احیا لپاره خپل اصلي نیت ته تل ژمن پاتې شوی او د خلکو په مشرۍ يې په ټینګې ارادې او باور د شديدې بې وزلۍ پر وړاندې مبارزه جاري ساتلې ده. د چین کمونېست ګوند د خلکو په خوښه پر انکشافي افکارو ټینګار کوي، د غربت د له منځه وړلو په موخه يې یو لړ غیر رواجي سیاستونه او اقدامات پرلارې اچولي او هڅه کوي چې بې وزله کسان لا زیات عایدات، غوره تعلیم او غوره طبي خدمات ولري او د ښه ژوند شرایط ورته برابر کړي.
په نوي عصر کې د چین د بې وزلۍ کمولو کړنې، د خلکو متمرکز مفهوم ښه تشریح کوي او د چین کمونېست ګوند په نوي عصر کې خلکو ته د زړه له کومې خدمت کوي او تر ټولو څرګنده، متمرکزه او بشپړه نمونه يې همدا ده، چې خپل خلک يې له شديدې بې وزلۍ څخه بې غمه کړي دي.
دریم، د چین ځانګړتیالرونکی سوسیالستي سیسټم د ګټو مهمه وسیله ده. د چین کمونېست ګوند د خلکو په مشرۍ، له پاخو تجربو او غوره پوهاوي کار اخلي او په جامع او متمرکز ډول لوی کارونه ترسره کوي او دا د خلکو دایمي غوښتنه او ښه دود بولي. د شديدې بې وزلۍ پر وړاندې مبارزه کې ډیرې ساحې او عناصر شامل دي او خورا پیچلي هم دي، خو د دې پلې کولو لپاره قوي تنظیمي مشرتابه ته اړتيا شته. د چين کمونېست ګوند د سیاسي او تنظیمي امتیازونو په لوبولو سره په هيواد کې د فقر کمولو لپاره داسې اداري سیسټم رامینځته کړی، چې د چين مرکزي حکومت يې همغږي او ولایتي حکومتونه يې عمومي مسؤلیت پر غاړه لري او د ښارونو او ولسوالیو له خوا پلی کيږي. دغه ګوند داسې کاري میکانیزم جوړ کړی، چې بیلابیلو سیمو ته پکې پاملرنه کیږي، کلیو ته کارکوونکي ورلیږي او له بې وزلو کورنیو سره مستقیمې مرستې کوي او د دې ترڅنګ یو هراړخیز کاري سیستم يې رامنځته کړی دی. د چين حکومت د ۲۰۲۰م کال تر پایه پورې د هيواد بیلابیلو کلیو ته ۲۵۵ زره کاري ګروپونه او ۳ ميلیونه لومړي منشيان او کدرونه ورلیږلي او په ښارګوټو کې یې له ۲ ميلیونو کدرونو او په کلیوالو سیمو کې يې له څو ميلیونو کدرونو سره یو ځای د غربت کمولو په لومړۍ کرښه کې هلې ځلې کړې دي.
د شديدې بې وزلۍ له منځه وړل يوه نړیواله ستونزه ده. د نړۍ بېلا بیل هیوادونه مختلف حالات لري، د پرمختګ په بیلابیلو مرحلو کې توپیرونه لري او د غربت کمولو معیارونه، میتودونه او چلندونه يې هم فرق لري. د چین دوست ګاونډی هيواد افغانستان یو ملت او څو توکمیز هیواد دی، چې ځانګړی تاریخ او کلتور لري، نو د بې وزلۍ کمولو په برخه کې بايد داسې لاره غوره کړي، چې له افغاني ځانګړتیاوو سره سمون ولري.
افغان حکومت اوس مهال د غربت کمولو په برخه کې ډیرې هڅې کوي، خو لاهم له ډېرو ستونزو سره مخ دی. د افغانستان بیلابیل ګوندونه په خلکو کې ژورې ریښې لري او د نفوذ او تحرک قوي يې وړتیاوې لري، نو باید له افغان حکومت سره خپلې تبادلې او همکارۍ پیاوړې کړي، ګډې همکارۍ دې وکړي او ټولو خواوو ته د منلو وړ د بې وزلۍ کمولو او پرمختګ مفهوم رامنځته کړي، د خلکو فعالیت، شعوریت او نوښت دې راپورته کړي او په ګډه دې د غربت کولو کار پرمخ بوزي.
چین چمتو دی، چې له افغانستان سره د بې وزلۍ د کمولو په برخه کې لا زياتې تبادلې او همکارۍ ژورې کړي، د متقابل درناوي او د ګډو ګټو همکارۍ پر اساس نوې ډول همکارانه اړیکې جوړې او د غربت کمولو د همکارۍ ډېرې پروژې پلي کړي، څو د دواړو خواوو د خلکو معیشت ته لا زیاتې ګټې ورسيږي.